حراج جمعه سیاه چیست؟
یکی از فرهنگ و رسوم کشور آمریکا، روز بلک فرایدی (Black Friday) است که به رسم هر سال، پس از مراسم روز شکرگزاری و پیش از عید کریسمس و سال نو، تمام فروشگاه‌ها و برندهای مطرح دنیا، محصولات خود را با چندین درصد تخفیف شگفت‌انگیزی به فروش می‌گذارند.
بلک فرایدی، روزی که آغازگر فصل خرید برای کریسمس در ایالات متحده به شمار می‌آید، اولین جمعه پس از روز شکرگزاری است. این رویداد که از یک سنت آمریکایی ریشه گرفته، امروز به یک پدیده جهانی تبدیل شده است.
در این روز، فروشگاه‌ها در سراسر آمریکا درهای خود را با تخفیف‌های چشمگیر به روی خریداران باز میکنند. برخی از فروشگاه‌ها حتی پیش از طلوع خورشید یا بلافاصله پس از پایان جشن شکرگزاری فعالیت خود را آغاز میکنند تا خریداران بتوانند از این فرصت بی‌نظیر بهره مند شوند. بلک فرایدی اکنون نه تنها یک روز خرید، بلکه یک تجربه منحصر به فرد از رقابت و هیجان خرید است.
بلک فرایدی چه زمانی است؟
در پاسخ به این سوال که بلک فرایدی چه زمانی ست؛ باید گفت تاریخ حراج جمعه سیاه درست یک روز پس از تاریخ جشن شکرگزاری که در آخرین پنجشنبه‌ی ماه نوامبر برگزار میشود، آغاز خواهد شد. بنابراین تاریخ بلک فرایدی در هر سال با سال قبل متفاوت است.
در نتیجه تاریخ حراج جمعه سیاه ۲۰۲۳ در ایران و در تقویم سال ۱۴۰۲ برابر با جمعه ۳ آذر است.
بلک فرایدی از کجا آغاز شد؟
از نظر تاریخی، رنگ سیاه اغلب با وقایع ناراحت‌کننده و پراسترس همراه بوده است، و جالب است بدانید که روز «بلک فرایدی» نیز در ابتدا بار معنایی منفی داشت. این روز به چندین رخداد تاریخی مرتبط است که ریشه‌هایش به قرن نوزدهم بازمی‌گردد.
اولین «جمعه سیاه» در سال ۱۸۶۹ رخ داد، زمانی که جِی گُلد، سرمایه‌دار معروف، و جیمز فیسک، تاجر راه‌آهن، تلاش کردند بازار طلا را به‌طور غیرقانونی تحت کنترل خود درآورند. این اقدامات به سقوط شدید قیمت‌ها و بحران مالی گسترده‌ای منجر شد که بسیاری را دچار زیان‌های سنگین کرد.
چند دهه بعد، در ۲۹ اکتبر ۱۹۲۹، «سه‌شنبه سیاه» رخ داد که با سقوط بازار سهام، آغازگر رکود بزرگ اقتصادی بود. این روز همچنان یکی از سیاه‌ترین وقایع اقتصادی در تاریخ جهان محسوب میشود.
در دهه ۱۹۵۰، در فیلادلفیا، اصطلاح «بلک فرایدی» مجدداً با بار معنایی منفی استفاده شد. این نامگذاری به مدیران کارخانه‌ها و کارمندان بازمی‌گردد، چرا که بسیاری از کارکنان برای فرار از کار روز جمعه، خود را بیمار جلوه می‌دادند تا تعطیلات طولانی‌تری داشته باشند.
هرچند امروز این روز معنای متفاوتی یافته و به جشن خرید و تخفیف‌های بزرگ تبدیل شده، اما تاریخچه آن یادآور ریشه‌های متفاوت و گاه تلخ آن است.
حدود ده سال بعد از این ماجرا، پلیس راهنمایی رانندگی فیلادلفیا نیز عبارت “بلک فرایدی” را به عنوان یک روز پراسترس برای فردای روز شکرگزاری استفاده کرد؛ به این دلیل که آنها مجبور بودند در شیفت‌های ۱۲ ساعته در ترافیک بسیار سنگین کار کنند.
حجم سنگین ترافیک نیز ناشی از این بود که جمعیت زیادی از مردم برای خرید قبل از تعطیلات به شهرها هجوم می‌آوردند و گاهی این روز که فرصت مناسبی برای خرید شناخته می‌شد، با بازی‌های سالانه فوتبالِ ارتش و نیروی دریایی نیز مصادف می‌شد. پس می‌توانید تصور کنید که چه جمعیتی عظیمی به خیابان‌های شهر سراریز شده‌است.
به این ترتیب بود که عبارت بلک فرایدی به‌تدریج درمیان اهالی فیلادلفیا رایج شد و سپس به سراسر آمریکا انتقال یافت. از دهه ۱۹۸۰ به بعد، عبارت بلک فرایدی به معنای امروزی به‌کار رفت. با توجه به‌اینکه رنگ سیاه و قرمز در دنیای تجارت به ترتیب برای توصیف وضعیت سود و زیان استفاده میشود، روز بلک فرایدی نیز یکی از روزهای پرسود در دنیای تجارت محسوب شد.
بلک فرایدی در جهان چگونه برگزار میشود؟
کشورهای مختلف به روش های مختلفی بلک فرایدی را برگزار می کنند که در ادامه به آنها اشاره خواهیم کرد.
آمریکا
بلک فرایدی و یا جمعه سیاه در آمریکا تعطیل رسمی نیست؛ اما کالیفرنیا و برخی ایالت های دیگر روز پس از شکرگذاری را به عنوان تعطیلات برای کارمندان دولتی برگزار میکنند. بسیاری از کارمندان و مدارس غیر خرده فروشی هم روز شکرگزاری و هم جمعه بعد از آن را تعطیل هستند. جمعه سیاه به دلایل مختلفی در آمریکا روز خرید است.
همانطور که اولین روز پس از آخرین تعطیلات مهم قبل از کریسمس، شروع غیر رسمی فصل خرید کریسمس را نشان می دهد. علاوه بر همه این موارد، بسیاری از کارفرمایان به عنوان بخشی از تعطیلات آخر هفته روز شکرگذاری به کارمندان خود یک روز مرخصی می دهند.
رسانه های خبری معمولا گزارش های مربوط به خرید بلک فرایدی و پیامدهای آن برای موفقیت تجاری تهیه میکنند. در سال ۲۰۱۵ نیل استرن از مک میلان دولیتل گفت که جمعه سیاه به سرعت در حال از دست دادن معنای خود در بسیاری از زمینه ها است؛ زیرا بسیاری از فروشگاه ها در روز شکرگزاری باز میشوند و فروش های زیادی زودتر از آن روز شروع میشود.
کانادا
مراکز بزرگ جمعیت در دریاچه انتاریو و سرزمین اصلی در کانادا همیشه خریدهای فرامرزی را به ایالات متحده جلب کرده است. با محبوبیت بیشتر جمعه سیاه در ایالات متحده، کانادایی ها اغلب به دلیل قیمت های پایین تر و تخفیف های بیشتر به سمت مرز هجوم میاورند.
به دلیل قیمت بالای دلار کانادا نسبت به دلار آمریکا تا قبل از سال ۲۰۰۸، بسیاری از مردم برای خرید به آن سمت مرزها میرفتند. از سال ۲۰۰۸ و ۲۰۰۹ به دلیل برابری دلار کانادا و آمریکا چندین خرده فروش عمده کانادایی معاملات جمعه سیاه خود را به اجرا گذاشتند تا خریداران را از ترک کانادا منصرف کنند.
سال ۲۰۱۲ شاهد بزرگترین جمعه سیاه خود تا به امروز در کانادا بود. قبل از ظهور بلک فرایدی و یا جمعه سیاه، Boxing Day بود که تاثیر زیادی بر خرده فروشی و مصرف گرایی بود. به نظر میرسد بلک فرایدی در ایالات متحده کاهش قیمت بیشتری نسبت به خرده فروشان کانادایی و یا همان بین المللی دارد.
انگلستان
در بریتانیا اصطلاح جمعه سیاه توسط پلیس این منطقه و برای اشاره به جمعه قبل از کریسمس نشات گرفته است. در این روز خدمات اضطراری برای تمامی مردم فعال میشود؛ چرا که به دلیل افزایش حجم کار و مردم که بیشتر بیرون میروند و مشروب بیشتری می نوشند مقابله کنند.
موارد اضطراری می تواند شامل راه اندازی بیمارستان های صحرایی سیار در نزدیکی مرکز شهر باشد. به طور سنتی، Boxing Day بزرگترین روز خرید سال در بریتانیا در نظر گرفته می شد. در تاریخ بلک فرایدی ۲۰۱۴، خرده فروشان انگلیسی بیشتری از جمله Argos، John Lewis و Very شروع به پذیرش مفهوم روز بلک فرایدی کردند. همان سال، نیروهای پلیس به مغازه‌ها در سراسر بریتانیا فراخوانده شدند تا با مسائل مربوط به کنترل جمعیت، حمله، تهدید مشتریان و مسائل ترافیکی برخورد کنند.
در پاسخ به حوادث در شعب تسکو، معاون پلیس منچستر بزرگ، یان هاپکینز، گفت که خریداران به شیوه‌ای “وحشتناک” رفتار کرده‌اند و از مغازه‌ها به دلیل عدم ایجاد تمهیدات امنیتی کافی برای اطمینان از ایمنی مشتریان انتقاد کرد. در سال ۲۰۱۶، کل هزینه‌های مربوط به سایت‌های خرده‌فروشی آنلاین در جمعه سیاه ۱.۲۳ میلیارد پوند بود که نسبت به سال ۲۰۱۵ ۲.۲ درصد افزایش داشت.
فرانسه
کسب و کارهای فرانسوی به آرامی رسم جمعه سیاه را وارد بازار میکنند. در سال ۲۰۱۴، غول‌های خرده‌فروشی مانند اپل و آمازون، تا ۸۵ درصد تخفیف داده بودند. خرده فروشان در تبلیغات خود اصطلاح آمریکایی «جمعه سیاه» را به «Vendredi noir» ترجیح دادند. در سال ۲۰۱۶، به دلیل حملات تروریستی در پاریس در نوامبر سال قبل، برخی از خرده فروشان از نام “Jour XXL” (روز XXL) به جای جمعه سیاه استفاده کردند.
سپس در سال ۲۰۱۸ یک جایگزین توسط برخی از مشاغل آنلاین ارائه شد، به نام “روزهای فرانسوی”، که هدف آن تکرار جمعه سیاه در طول فصل بهار (از حدود روز اول ماه مه) است. در ۲۰ نوامبر ۲۰۲۰، دولت فرانسه توافق نامه ای را با مشاغل تجارت الکترونیکی مانند آمازون و سوپرمارکت های زنجیره ای برای به تعویق انداختن تبلیغات جمعه سیاه به مدت یک هفته نهایی کرد.
آلمان
در آلمان، تبلیغات خرده‌فروشی «جمعه سیاه» به انگلیسی به «هفته سیاه» و «خرید سیاه» اشاره میکنند که فروش آن یک هفته تمام طول می‌کشد (به استثنای یکشنبه‌هایی که اکثر فروشگاه‌های خرده‌فروشی تعطیل هستند). اگرچه کالاها با قیمت های کاهش یافته عرضه می شوند، اما قیمت ها به طور قابل توجهی بیشتر از کاهش قیمت های عادی هفتگی کاهش نمی یابد. اپل اولین شرکتی بود که در سال ۲۰۰۶ یک کمپین ویژه جمعه سیاه را برای بازار آلمان اجرا کرد.
اپل هرگز از نام جمعه سیاه در آلمان استفاده نکرد؛ اما فقط یک کمپین خرید یک روزه را تبلیغ میکند. در سال‌های اول، بیشتر خرده‌فروشان اینترنتی از این رویداد به عنوان فرصتی برای جذب مشتریان جدید با تخفیف استفاده می‌کردند، اما فروشگاه‌های آجر و ملات از قبل شروع به تطبیق رویداد خرید کرده‌اند.
استرالیا
کلمه جمعه سیاه قبل از آنکه به عنوان اصطلاحی برای یک روز خرید پر از تخفیف استفاده شود، نمایانگر آتش سوزی جنگل های ویکتوریا بود. در سال ۲۰۱۰ بود که علی رغم واکنش منفی و سردرگمی مصرف کنندگان، به شدت توسط خرده فروشان و فروشگاه های مختلف آنلاین به عنوان روز خرید در استرالیا تبلیغ شد.
در تاریخ بلک فرایدی سال ۲۰۱۳، اپل معاملات جمعه سیاه خود را به استرالیا برد. خرید آنلاین به مشتریان امکان حمل و نقل رایگان و کارت های هدیه رایگان iTunes را با هر خرید می داد. علاوه بر این سرویس، فروشگاه‌های متعددی در کشور تبلیغات جمعه سیاه را در فروشگاه و به صورت آنلاین در سراسر استرالیا اجرا میکنند .
شما برای تمامی تورهای آسیا و اروپا و همچنین تور استانبول و همینطور تور دبی می توانید با مشاورین ما در تماس باشید. برای دریافت بهترین تور استانبول با راگناتریپ در ارتباط باشید تا متخصصان ما بتوانند شما را در خصوص تورهای آسیا شما را راهنمایی کنند.
